Oyuncaklar

Oyuncak yetişkinlerin dünyasının önsözü gibi, çocuklar bu oyun aleminde büyüklerin yaptığı ne varsa deneyimliyor, Barbie bebeklerin saçları taranıyor, binalar inşa ediliyor, bazı oyunlarda arkadaşlarla rekabet ediliyor. Yetişkinlerin o gizemli, uzak ve garip dünyası bu oyunlarla öğreniliyor, adeta hayata hazırlanıyor bir çocuk. Tabi çocukluğun o sonsuz neşesi içerisinde.

Oyun, sadece çocuklar için değil, yetişkinler de özel bir süreç. Haberler, iş güç, banka sırasına girmek, bakkaldan bir ekmek almak gibi bütün o sıkıcı süreçlerin dışında, ayrı ve güvenli bir evrende zekamızı, hayal gücümüzü sergileme olanağı veriyor oyun. Oyuncak bu yüzden değerlidir.

Bireyler cinsiyet rollerini çocukken kavramaya başlıyorlar, erkek çocuklar çoğunlukla babalarını, kızlar annelerini rol model olarak seçiyorlar, erkekler “erkek” gibi, kızlar “kız” gibi davranmayı öğreniyorlar. Bu konuda epey olumsuz davranış modelleri öğretiyoruz çocuklara, erkekler daima cesur ve atak olmalı, ağlamamalı, duygularını saklamalı, kızlar hanım hanımcık ve neşeli olmalı, herşeye burnunu sokmamalı.

Bu davranış kalıplarıyla beraber, onlar için seçtiğimiz oyuncaklar da değişiyor. Erkek çocuklara araba ve tabanca gibi erkek oyuncakları, kızlara bebekler satın alıyoruz. Uzman pedagog Sevil Yavuz’a göre, aileler erkek çocukların kız oyuncakları oynaması konusunda endişeliler. Diğer yandan kızların erkek oyuncakları oynaması konusunda o kadar endişeli davranmayabiliyorlar. Bir erkek çocuğa “sen erkeksin kız oyuncaklarıyla oynama” dememek gerekiyor. Çünkü böyle bir durumda erkek çocuğun hiç ilgisi olmadığı halde kız oyuncaklarına ilgisi artabiliyor.

Çocuk oyuncakları konusunda, çocuğunuza her tür oyuncakla oynaması için fırsat verin, oyuncağın cinsiyeti olmaz.

Lego

Lego adı verilen o mucizevi ama basit oyuncaklar, 1932’de Ole Kirk Christiansen tarafından yaratıldı. Lego, Danimarkacada “iyi oyna” anlamına gelen “leg godt” kelimelerinden türetilmiş. Kısa zamanda şöhreti artan legolar, tüm dünya çocuklarının en sevdiği oyuncak olmuş.

Lego sadece çocukların oyuncağı değil, yetişkinler, gençler de legoları kullanarak şaheserler yaratıyorlar ve günümüzde bu sanat eserlerine internetten ulaşabilirsiniz. Yani lego, çocuğunuza hediye edip bir köşede televizyon izlemenize olanak veren basit bir oyuncak değil, babalar, anneler de halının üzerine oturup çocuklarıyla beraber lego evler, alışveriş merkezleri, kaleler inşa ediyorlar. Özellikle babalar bu oyuncağı çok seviyorlar, pek çok evli erkekten duydum bunu.

Tüm dünyada lego oyuncak ile alakalı, “lego sevenler dernekleri” var. Turnuvalar düzenleniyor, çocuklar ve yetişkinler yarışıyor. Hatta Amerika’da, bir üniversitede lego kürsüsü var. Üzerine yüksek lisans yapabilirsiniz.

Peki nedir legoyu bu kadar büyüleyici kılan? Cevap çok basit, sade olması, basit bir mantığa sahip olması. Öyle ki, üç yaşındaki çocuk minik bir klübe yaparak mutlu olabilir. Kırk yaşındaki bir insan yüzlerce parçayla muazzam sanat eserleri inşa edebilir. Yani her yaş grubuna, cinsiyete, ekonomik sınıfa hizmet eden bir oyuncak lego. Herkes ulaşabilir, satın alabilir, bir çekirdek aile, bütün bir akşamı beraber evler inşa ederek geçirebilir.

Bahsettiğim standart legoların haricinde fantastik, çocuğun hayal gücünü güçlendiren lego türleri de var, lego ninjago bunlardan biri.